Katika kina cha futi 360 chini ya uso wa bahari, ambapo mawimbi ya Bahari ya Kaskazini yanagongana kwa nguvu, mabaki ya meli ya vita ya Kifalme, HMS Hawke, yamegunduliwa. Ugunduzi huu unaleta tena kwenye nuru kumbukumbu za janga la kihistoria, ambapo zaidi ya miaka mia moja iliyopita, roho za wafanyakazi 524 zilipotea, huku vita vya kiviwanda vikilipuka ulimwenguni kote.
Mnamo Oktoba 15, 1914, HMS Hawke, meli ya kivita ya Edgar-class yenye urefu wa futi 387 na upana wa futi 60, ilikuwa ikifanya doria katika maji ya Kaskazini mwa Scotland. Ilikuwa ni siku yenye utulivu wa uwongo, ambapo anga lilionekana kupoteza uzito wake chini ya kivuli cha vita vya Kwanza vya Dunia. Lakini ghafla, sauti ya torpedo iliyofyatuliwa kutoka kwenye manowari ya Kijerumani, U-9, ilivunja kimya hicho.
Kwa dakika nane za kuogofya, moto ulitawala kila kona ya meli hiyo, na mabaki ya chuma kilichokuwa moto yalitawanyika baharini. Maji ya baridi yaliimeza HMS Hawke kwa haraka, na mabaharia wengi waliokuwa wakipigania maisha yao hawakupata nafasi ya kukwepa mauti. Ni wachache tu, wanamaji 70, walifanikiwa kushinda vita dhidi ya mawimbi na moto, wakinusurika kwenye mojawapo ya ajali mbaya zaidi baharini katika Vita vya Kwanza vya Dunia.
Lakini hadithi ya HMS Hawke haikupotea kabisa. Kwa Steve Mortimer na timu ya wapiga mbizi wa “Lost in Waters Deep,” ilibaki kuwa hadithi ya kutafuta ukweli na kutoa heshima kwa waliopoteza maisha yao. Wakiwa na ari na ustadi wa ajabu, timu hii ilizama katika data za zamani, kuchunguza kumbukumbu za meli za wakati huo, na kuangalia ripoti za zamani za wavuvi wa Scottish. Baada ya miaka mingi ya utafiti, hatimaye walipata kitu walichokuwa wakitafuta.
Katika upweke wa bahari, umbali wa kilomita moja tu kutoka eneo lililoripotiwa awali, walikutana na mabaki makubwa ya meli, yaliyofunikwa na lundo la matope na kimya. HMS Hawke ilionekana kana kwamba ilikuwa imehifadhiwa na maji haya kwa miaka yote hiyo, ambapo mbao za teak za staha na njia ya nahodha zilikuwa bado zimesimama imara. Bunduki zake, zilizobeba hofu ya vita, zilikuwa bado zimeshikilia nafasi zao, zikisimulia hadithi ya shambulio lisilotarajiwa.
Ndani ya mabaki haya, vyombo vya Kifalme kama vikombe vya chai na sahani vilikuwa bado kwenye sakafu, vikiwa vimehifadhiwa kama mabaki ya mwisho ya maisha yaliyokatizwa kwa ghafla. Katika eneo hili lisilo na virutubishi vya kutosha kulisha viumbe wa baharini, meli hii ilikuwa imehifadhiwa kama sanduku la wakati, lenye hadithi za kustaajabisha zilizonaswa kwenye maji haya ya kina.
“Nikama vile wakati ulisimama palepale,” alisema Mortimer, akisikia uzito wa historia kwenye sauti yake. “Ni eneo lenye heshima kubwa, ambapo unaweza kuona chumba cha nahodha kupitia madirisha ya porthole, na kila kitu kikiwa kama kilivyokuwa siku ya shambulio.”
Sasa, kwa matumaini, Royal Navy inatarajiwa kuthibitisha rasmi mabaki haya kama HMS Hawke, na kuweka kumbukumbu rasmi za moja ya ajali kubwa zaidi baharini. Katika kina cha maji haya ya bahari ya Aberdeenshire, historia imeamka tena, ikitupa hadithi ya hofu, ushujaa, na maisha yaliyopotea kwenye vita isiyo na huruma.
#KonceptTvUpdates